កិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយលោកសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិតអ៊ុងសុផល, ប្រធានផ្នែកជំងឺឆ្លង, អនុប្រធានការិយាល័យបចេ្ចកទេសនៃមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិនិងជាប្រធានអនុគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងផ្នែកគ្លីនិកនៃជំងឺគ្រុនឈាមស្តីអំពីចំណេះដឹងទាក់ទងនិងជំងឺគ្រុនឈាមនិងវិធានការការពារជំងឺគ្រុនឈាម។ សំនួរទី១ តើអ្វីទៅជាជំងឺគ្រុនឈាម? ចម្លើយ៖ជំងឺគ្រុនឈាមគឺជាជំងឺឆ្លងមួយដែលបង្កឡើងដោយវីរុសហើយប្រភេទវីរុសនោះមានឈ្មោះថាវីរុសដាំង។ហេតុដូច្នេះយើងក៏ដាក់ឈ្មោះជំងឺនេះឲ្យចំតែម្តងថាជាជំងឺគ្រុនឈាមដាំង។ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះនៅពុំទាន់មានការព្យាបាលឬការបង្ការជាក់លាក់ណាមួយប្រឆាំងនិងជំងឺគ្រុនឈាមដាំងនេះនៅឡើយទេ។ សំនួរទី២ តើជំងឺគ្រុនឈាមបង្កឡើងដោយសារអ្វី? ហើយតើវាចម្លងតាមមនុស្សម្នាក់ទៅម្នាក់ទៀតតាមវិធីណាខ្លះ? ចម្លើយ៖ជំងឺគ្រុនឈាមមិនមែនឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅម្នាក់ដោយផ្ទាល់នោះទេគឺជំងឺនេះត្រូវបានចម្លងតាមរយៈការខាំរបស់សត្វមូសខ្លាញីដែលវាមានឈ្មោះជាភាសាបច្ចេកទេសហៅថាអាអេដែសអាអេហ្ស៊ីបស៊ី(AedesAegypti)។តាមពិតមូសនេះវាទៅបឺតឈាមពីមនុស្សឬអ្នកជំងឺដើម្បីបានឈាមដែលមានសម្បូរជាតិប្រូតេអ៊ីនច្រើនមកចិញ្ចឹមពងរបស់វាទេប៉ុន្តែដោយសារនៅក្នុងក្រពេញទឹកមាត់វាមានមេរោគនិងមានជាតិកុំឲ្យឈាមកកដូច្នេះពេលវាបឺតឈាមមនុស្សវាត្រូវបញ្ចេញនូវសារធាតុកុំឲ្យឈាមកកនោះចូលទៅក៏ដូចជារុញមេរោគទាំងនោះចូលទៅក្នុងខ្លួនយើងនៅពេលដំណាលគ្នាដែរ។ សំនួរទី៣ តើជំងឺគ្រុនឈាមនេះច្រើនកើតមាននៅតំបន់ណាហើយនៅពេលណាដែរ? ចម្លើយ៖ជំងឺគ្រុនឈាមដាំងត្រូវបានគេឃើញកើតមានឡើងនៅតំបន់ត្រូពិចនិងក្រោមត្រូពិចនៅទូទាំងពិភពលោកដែលភាគច្រើនគេឃើញកើតមាននៅតំបន់ក្នុងទីក្រុងជុំវិញទីក្រុងឬទីប្រជុំជនដែលមានមនុស្សរស់នៅច្រើនកុះករហើយមានការខ្វះអនាម័យបរិស្ថានដែលខុសពីជំងឺគ្រុនចាញ់ដែលច្រើនកើតនៅតំបន់មានព្រៃ។អនាម័យបរិស្ថានសំដៅទៅលើការទុកព្រៃរបោះឲ្យដុះនៅជុំវិញផ្ទះ, ការទុកសំបកកង់ឡានកំប៉ុងចាស់ៗថូផ្កាដែលបង្កឲ្យមានការដក់ទឹកបានដែលជាជម្រកពងរបស់សត្វមូសពាងទឹកមិនបានគ្របត្រឹមត្រូវ។ជាធម្មតារដូវដែលមានអត្រាជំងឺគ្រុនឈាមខ្ពស់ គឺច្រើនតែនៅរដូវភ្លៀងធ្លាក់ចាប់ពីខែឧសភាដល់ខែកញ្ញាដែលក្នុងអំឡុងរដូវនេះដង់ស៊ីតេរបស់សត្វមូសមានកម្រិតខ្ពស់។រីឯអំឡុងពេលពីខែមករាដល់ខែមេសានិងពីខែតុលាដល់ខែធ្នូជាទូទៅវាមិនមែនកើតជំងឺគ្រុនឈាមទេដែលក្នុងអំឡុងពេលនោះករណីជំងឺគ្រុនឈាមកើតមានតិចតួច។ បច្ចុប្បន្ននេះមានប្រជាជនក្នុងពិភពលោកប្រហែលចំនួនពាក់កណ្តាលកំពុងរស់នៅប្រឈមនិងហានិភ័យនៃជំងឺគ្រុនឈាម។ ក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះជំងឺគ្រុនឈាមបានរីករាលដាលពីការកើតមានក្នុងប្រទេសតែមួយចំនួនតូចរហូតដល់ការកើតមានជាការរាតត្បាតក្នុង១២៨ប្រទេសដែលមានមនុស្សរស់នៅប្រមាណ៤ពាន់លាននាក់ហើយករណីកើតថ្មី(អាំងស៊ីដង់)នៃជំងឺគ្រុនឈាមក៏មានការកើនឡើង៣០ដងផងដែរ។សព្វថ្ងៃនេះទ្វីបអាស៊ីមានបន្ទុកនៃជំងឺគ្រុនឈាមតំណាងឲ្យ៧០%នៃបន្ទុក ជំងឺទាំងមូលក្នុងពិភពលោក។ សំនួរទី៤ តើជំងឺគ្រុនឈាមនេះប៉ះពាល់ទៅលើមនុស្សវ័យណាច្រើនជាងគេ? ចម្លើយ៖ជំងឺគ្រុនឈាមដាំងអាចកើតមានចំពោះមនុស្សគ្រប់វ័យប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជំងឺនេះភាគច្រើនកើតនៅលើក្មេងអាយុតិចជាង១៥ឆ្នាំ។ក្មេងនៅចន្លោះអាយុ៥ ៩ឆ្នាំគឺជាក្រុមដែលកើតជំងឺគ្រុនឈាមដាំងច្រើនជាងគេដោយសារតែក្មេងនៅចន្លោះអាយុនេះមិនសូវបានទទួលការយកចិត្តទុកដាក់មើលថែដិតដល់ពីឪពុកម្តាយឬអាណាព្យាបាលរបស់ពួកគេ។ក្មេងដែលស្ថិតក្នុងចន្លោះអាយុ១ ៤ឆ្នាំគឺជាក្រុមដែលមានហានិភ័យខ្ពស់លំដាប់ទីពីរ។ សំនួរទី៥ តើមនុស្សម្នាក់អាចកើតមានជំងឺគ្រុនឈាមដាំងប៉ុន្មានដងក្នុងមួយជីវិត? ចម្លើយ៖មនុស្សម្នាក់អាចជំងឺគ្រុនឈាមដាំងរហូតដល់៤ដងក្នុងជីវិតរបស់គាត់។ការឆ្លងរោគលើកដំបូងនៃជំងឺនេះគេហៅថាជំងឺគ្រុនដាំង(ដាំងក្លាស់ស៊ីក)ដែលមិនទាន់មានសញ្ញាបាត់បង់ផ្លាស្មានិងការហូរឈាមទេ។នៅពេលដែលមនុស្សម្នាក់ឆ្លងជំងឺនេះចាប់ពីលើកទីពីរទៅជំងឺនោះនឹងធ្វើការវិវត្តទៅជាមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញនិងធ្ងន់ធ្ងរហើយដែលបន្តវិវត្តទៅជាជំងឺគ្រុនឈាមដាំង។ដូច្នេះបន្ទាប់ពីកើតជំងឺគ្រុនដាំងទៅប្រសិនបើមានមេរោគដាំងប្រភេទផ្សេងៗទៀតចូលមកក្នុងខ្លួនខុសពីប្រភេទមេរោគដំបូងនោះវាអាចនឹងបង្កឲ្យកើតជំងឺគ្រុនឈាមដាំងរហូតដល់២ឬ៣ដងទៀតដោយសារមេរោគដាំងមាន៤ប្រភេទ (មេរោគដាំងទី១ដល់ទី៤)។ជំងឺគ្រុនឈាមដាំងធ្ងន់ធ្ងរគឺជាមូលហេតុនាំមុខនៃជំងឺធ្ងន់ធ្ងរនិងការស្លាប់ក្នុងចំណោមកុមារនៅតាមបណ្តាប្រទេសមួយចំនួននៅទ្វីបអាស៊ីនិងអាមេរិកឡាទីន។ សំនួរទី៦ តើអ្វីខ្លះជារោគសញ្ញាឬចង្កោមរោគសញ្ញាសង្ស័យរបស់ជំងឺគ្រុនឈាមដាំង? ចម្លើយ៖ជំងឺគ្រុនឈាមគឺជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរមួយមានលក្ខណៈស្រដៀងជំងឺគ្រុនផ្តាសាយធំដែលអាចកើតមានទៅលើមនុស្សគ្រប់វ័យ។គេគួរតែមានការសង្ស័យថាកើតជំងឺគ្រុនឈាមកាលណាអ្នកជំងឺមានអាការក្តៅខ្លួនខ្លាំង (៤០អង្សាសេ) ហាក់មិនឆ្លើយតបនិងថ្នាំបញ្ចុះកម្តៅ(ប៉ារ៉ាសេតាម៉ុល) និងមានអមមកជាមួយនូវរោគសញ្ញា២ក្នុងចំណោមរោគសញ្ញាដូចតទៅ៖ឈឺក្បាលខ្លាំង, ឈឺនៅក្រោយរង្វង់គ្រាប់ភ្នែក, ឈឺសាច់ដុំនិងសន្លាក់,…Continue Reading
